2.  DIE VERBONDSDOKUMENT

2.1 Titulatuur

1. Dit is die woorde van die Son Mursilis, die groot-koning, die koning van Hatti-land, die heldhaftige, die geliefde van die Storm-god, die seun van Suppiluliumas (I, ± 1358-1323 vC) die groot-koning, die koning van Hatti-land, die heldhaftige.

2.2  Historiese proloog

2. Aziras was u grootvader, Duppi-Tessub. Hy het teen my vader gerebelleer, maar hom weer onderwerp aan my vader. Toe die konings van Nuhassi-land en

die konings van Kinza teen my vader gerebelleer het, het Aziras nie gerebelleer nie. Aangesien hy per verdrag gebind was, het hy per verdrag gebind gebly. Soos my vader teen sy vyande geveg het, het Aziras op dieselfde manier geveg. Aziras het lojaal gebly teenoor my vader [as sy opper-heer] en het nie my vader se toorn uitgelok nie. My vader was lojaal teenoor Aziras en sy gebied, hy het geen een onregverdige daad teen hom onderneem nie of sy of sy gebied se toorn op enige manier uitgelok nie. 300 (sikkels van) gesuiwerde en eerste-klas goud, die tribuut wat my vader op u vader gelê het, het hy jaar na jaar gebring; hy het dit nooit geweier nie.

3. Toe my vader god geword het (gesterf het) en ek my op die troon van my vader gesit het, het Aziras hom teenoor my gedra net soos hy hom teenoor my vader gedra het. Dit het gebeur dat die Nuhassi-konings en die koning van Kinza ‘n tweede keer teen my gerebelleer het. Maar Aziras, u grootvader, en DU-Tessub, u vader, [het nie hulle kant gekies nie]; hulle het lojaal teenoor my gebly as hulle heer. [Toe hy te oud geword het] en nie langer oorlog kon voer en veg nie, het DU-Tessub teen die vyand met die voet-soldate en die strydwa-drywers van die Amurru-land geveg, net soos hy met die voet-soldate en die strydwa-drywers teen die vyand geveg het. En die Son het hulle verdelg.

[…] (gaping waarin die heerskappy van DU-Tessub ter sprake gekom het)

4. [… ” … Wanneer ek sterf, aanvaar my seun] Duppi-Tessub as u vasal.”

5. Toe u vader gesterf het, het ek in ooreenstemming met u vader se woord, u nie laat val nie. Aangesien u vader u naam met groot lof teenoor my genoem het, het ek u opgesoek. Verseker, u was siek en ongesteld, maar hoewel u ongesteld was, het Ek, die Son, u in die plek van u vader gestel en u broers (en) susters en die Amurru-land vir u onder eed geneem.

2.3  Grondslag: Lojaliteit

6. Toe ek, die Son, u opgesoek het in ooreenstemming met u vader se woord en u in die plek van u vader gestel het, het ek u onder eed as koning van Hatti-land geneem, die Hatti-land, en vir my seuns en kleinseuns. Dus eer die eed (van lojaliteit) aan die koning en die koning se koning. En ek, die koning, sal lojaal wees teenoor u, Duppi-Tessub. Wanneer u ‘n vrou neem, en wanneer u ‘n erfgenaam verwek, sal hy eweneens koning in die Amurru-land wees. En net soos ek lojaal sal wees teenoor u, net so sal ek lojaal wees teenoor u seun. Maar u, Duppi-Tessub, bly lojaal teenoor die koning van Hatti-land, die Hatti-land, my seuns (en) my kleinseuns vir ewig! Die tribuut wat u grootvader en u vader opgelê is – hulle het 300 sikkels van goeie, gesuiwerde eerste-klas goud geweeg met standaard gewigte gepresenteer – u sal hulle eweneens presenteer. Moenie u oë na enige iemand anders draai nie! U vaders het tribuut aan Egipte gepresenteer; u [sal dit nie doen nie!] […]

2.4 Verbondsbepalings

Militêre bepalings

7. [Met my vriend sal u vriend wees, en met my vyand sal u vyand wees. As die koning van die Hatti-land in die Hurri-land, òf in die land van Egipte, òf in die gebied van Astata, òf in die gebied van Alset – enige gebied aangrensend aan u gebied wat bevriend is met die koning van Hatti-land, (òf in) enige gebied aangrensend aan die grondgebied van u gebied wat bevriend is met die koning van die Hatti-land – (soos) die gebied van Mukis, die gebied van Halba, (en) die gebied van Kinza – maar omkeer en vyandig raak teenoor die koning van die Hatti-land terwyl die koning van die Hatti-land op ‘n plundertog is – as u, Duppi-Tessub, nie lojaal bly saam met u voet-soldate en u strydwa-drywers nie en as u nie heelhartig veg nie; of as ek ‘n prins (of) ‘n hoë beampte met voetsoldate en strydwa-drywers sou stuur om u, Duppi-Tessub, te versterk (met die doel om) uit te gaan om ‘n an]der g[ebied te plunder – as u, Duppi-Tesub, dan nie heelha]rtig (daardie) vyand met [u leër en u strydwa-drywers beveg nie], en soos volg spreek: “Ek is onder ‘n eed van lojaliteit, maar [hoe sal ek weet] of hulle die vyand sal verslaan, of die vyand hulle sal verslaan?”; of as u selfs ‘n man na daardie vyand stuur en hom soos volg inlig: “‘n Leër en strydwa-drywers van die Hatti-land is op weg, wees op u hoede!” – (as u sulke dinge doen dan) tree u op met verontagsaming van u eed.

8. Soos ek, die Son, lojaal is teenoor u, so verleen u militêre hulp aan die Son en die Hatti-land. As ‘n slegte gerug in die Hatti-land ontstaan dat iemand in opstand gaan kom teen die Son en u dit hoor, vertrek met u voetsoldate en u strydwa-drywers en gaan onmiddellik tot hulp van die koning van die Hatti-land! Maar as u nie in staat is om self te vertrek nie, stuur dan òf u seun òf u broer saam met u voetsoldate (en) u strydwa-drywers tot hulp van die koning van die Hatti-land! As u nie u seun (of) u broer met u voetsoldate (en) u strydwa-drywers stuur nie, dan tree u op met verontagsaming van die gode van die eed.

9. As enige een u, Dupi-Tessub, onder sterk druk plaas, of (as) enige een teen u in opstand sou kom, (as) u dan aan die koning van Hatti-land skryf, en die koning van die Hatti-land stuur voetsoldate en strydwa-drywers tot u hulp – (as u hulle op ‘n onregverdige manier behandel),(dan) tree u op met verontagsaming van die gode van die eed.

10. As hulle Hetiete – voetsoldate en strydwa-drywers – deur Duppi-Tessub se grondgebied neem en Duppi-Tessub verskaf hulle voedsel en drank terwyl hulle deur (sy) stede trek – (as daarde leër) in enige misdaad betrokke raak – diewery in sy land of sy stede of in ‘n poging tot afsetting van Duppi-Tessub uit sy koningskap – (dan) tree dit op met verontagsaming van die eed.

Vlugteling-bepalings

11. As enige een van die bannelinge van die Nuhassi-land of van die bannelinge van die gebied van Kinza wat my vader verwyder en ek self verwyder het, ontsnap en na u toe kom, (as) u hom nie gryp en hom omdraai na die koning van die Hatti-land, en hom selfs soos volg sê: “Gaan! Waar jy heengaan wil ek nie weet nie,” (dan) tree u op met verontagsaming van u eed.

12. As enige een voor u, Duppi-Tessub, woorde uitspreek (wat) onvriendelik is teenoor die koning van die Hatti-land, sal u sy naam nie van die koning terughou nie. Of as die Son u in die geheim ‘n opdrag gee: “Doen dit of dat!” (as) daardie opdrag nie uitgevoer kan word nie, rig (dan) ‘n versoek terstond daaroor: “Hierdie opdrag kan ek nie uitvoer nie en sal dit nie uitvoer nie” en (dan) sal die koning dit daar en dan heroorweeg. Maar as u nie ‘n opdrag uitvoer nie wat (wel) uitgevoer kan word en die koning mislei, of (as) u nie die woord wat die koning u in die geheim vertel het vir uself hou nie, dan tree u op met veront-agsaming van die eed.

13. As ‘n gebied of ‘n vlugteling die pad vat en terwyl hulle hulself na die Hatti-land neem deur u gebied beweeg, plaas hulle (dan) op die regte weg, wys hulle die weg na die Hatti-land en spreek vriendelike woorde tot hulle! Moet hulle nie na enige iemand anders stuur nie. As u hulle nie op die regte weg plaas nie, (as) u hulle nie op die regte weg na die Hatti-land lei nie, maar hulle in die berge in beduie of onvriendelike woorde voor hulle spreek, (dan) tree u op met verontagsaming van die eed.

14. Of as die koning van die Hatti-land die oorhand oor ‘n gebied kry en hulle op die vlug laat slaan, en hulle kom na u gebied, as u dan begeer om enige iets van hulle te neem, vra die koning van die Hatti-land daarvoor. U sal dit nie op u eie neem nie. As u uit u eie u hand daarop lê of dit verberg, (tree u op met verontagsaming van die eed).

15. Verder, as ‘n vlugteling na u gebied kom, gryp hom! […] […]

2.5 Lys van goddelike getuies

16. [Die Son-god van die Hemel, die Son-godin van Arinna, die Storm-god van die Hemel, die Hattiaanse Storm-god, Seris (en) Hurris, Berg Nanni (en) Berg Hazzi, die Storm-god van […], die Storm-god van Halab, die Storm-god van Zippalanda, die Storm-god van Nerik, die Storm-god van Lihzina, die Storm-god van Hissashapa, die Storm-god van Sabina, die Storm-god van Tahaya, die Storm-god van Bettiyarik, die Storm-god van Samuha, die Storm-god van Hurma, die Storm-god van Saressa, die Storm-god van […], die Storm-god van Uda, die Storm-god van Kizzuwatna, die Storm-god van Ishupitta, die Storm-god van Nuhassi;]

17. [die Beskermheer-god, die Hattiaanse Beskermheer-god, Zithariyas, Hapantalliyas, die Beskermheer-god van Karahna, die Beskermheer-god van die skild, Ea, Allatum, Telepinus van Durmitta, Telepinus van Tawiniya, Telepinus van Hanhana, Ishtar die Magtige, Askasepas;]

18. [Sin, heer van die eed, Ishara, koningin van die eed, Hebat, koningin van die hemel, Ishtar, Ishtar van die slagveld, Ishtar van Nineveh, Ishtar van Hattarina, Ninatta] (en) Kulitta, die Hattiaanse Oorlogs-god, die Oorlogsgod van Ellaya, die Oorlogs-god van Arziya, Yarris, Zampanas;]

19. Hantidassus van Hurma, Abaras van Samuhas, Katahhas van Ankuwa, die Koningin van Katapa, Ammammas van Tahurpa, Hallaras van Dunna, Huwassanas van Hupisna, Tapisuwa van Ishupitta, die “Dame” van Landa, Kunniyawannis van Landa, NIN PISAN PISAN van Kinza, Berg Laplana (= Libanon), Berg Sariyana (= Hermon), Berg Pisaisa, die Lulahhi gode (en) die Hapiri gode, Ereskigal, die gode en godinne van die Hatti-land, die gode en godinne van Amurru-land, al die ou-ou gode, Naras, Napsaras, Minki, Tuhusi, Ammunki, Ammizadu, Allalu, Anu, Antu, Apantu, Ellil, Ninlil, die berge, die riviere, die fonteine, die groot See, hemel en aarde, die winde (en) die wolke – laat hierdies getuies wees van hierdie verdrag en van die eed.

2.6 Vloek en seën

20. Die woorde van die verdrag en die eed wat op hierdie tablet geïnskribeer is – sou Deppi-Tessub nie hierdie woorde van die verdrag en van die eed eer nie, mag hierdie gode van die eed Duppi-Tessub vernietig, saam met sy persoon, sy vrou, sy seun, sy kleinseun, sy huis, sy land en saam met alles wat hy besit.

21. Maar as Duppi-Tessub hierdie woorde van die verdrag en die eed wat op hierdie tablet geïnskribeer is, eer, mag hierdie gode van die eed hom beskerm, saam met sy persoon, sy vrou, sy seun, sy kleinseun, sy huis (en) sy gebied.